Kleefkruid

Kleefkruid (Galium aparine) 

Kleefkruid is een plant uit de sterbladigenfamilie (Rubiaceae). De plant dankt haar naam aan het feit dat ze vast blijft zitten aan alles wat erlangs strijkt. Dat komt door de vele haakjes die aan de stengel en de vruchten van kleefkruid zitten. Planten en vruchtjes blijven hangen in de vacht van dieren, waaronder vrijwel alle zoogdieren. Zo worden de vruchten over grote afstand verspreid.

De bladeren zijn boven het midden het breedst en eennervig. Ze staan in kransen van zeven bijeen. Ook de bladeren zijn voorzien van haakjes, maar minder dan de rest van de plant. De stengel is verdikt aan de toppen.

De bloeiperiode is van mei tot oktober. Kleefkruid heeft dan kleine onopvallende witte bloempjes. Deze bloempjes zijn 2 mm in doorsnee. Uit deze bloemen ontstaan kleine vruchtjes met vele haakjes eraan. De vruchten zitten twee aan twee en zijn 6-8 mm groot. Ze zijn paarsachtig of groen.

Kleefkruid komt op veel plaatsen voor. Het kan zowel in de zon als in de schaduw groeien. Op een voedselrijke vochtige bodem vormt de soort matten waardoor andere planten op die plek geen kans meer krijgen. De plant groeit vaak tussen brandnetels, dovenetels en fluitenkruid.

De 60 tot 120 cm groot wordende planten hebben vierkante stengels met vier scherpe hoeken, bijna lijstvormig. Ze lijken rechtop te staan, maar vaak liggen ze over andere planten in de begroeiing heen, waaraan ze zich met hun weerhaakjes omhoog werken. De planten zijn ruw door de stekelharen, die op alle onderdelen van de plant zitten.

Inhoudsstoffen

Calcium, koper, jodium, natrium, isoflavonen, tannine, coumarines, flavonoïden, glycosiden, citroenzuur, fenolzuur en kiezelzuur(silica).

Waarvoor gebruiken

Vroeger werd het blad van kleefkruid vooral gebruikt om wonden te stelpen. Maar het kan ook goed helpen bij amandelontsteking en lymfe-ontsteking. Tevens heeft het een verzachtende werking bij huidproblemen, allergieën, eczeem en zonnebrand.

In de kruidengeneeskunde wordt Kleefkruid beschouwd als een krachtige lymfereiniger. Ons lymfevatenstelsel is een complex netwerk van vaatjes die door ons hele lichaam lopen, ze verbinden ons hele systeem. Ik noem het lymfesysteem, in de allerbeste zin des woords, ook wel onze ‘riolering’. Onze lymfen zorgen er voor dat afvalstoffen goed worden afgevoerd waardoor ons lichaam gereinigd wordt en gezond blijft. De lymfeknopen, daar waar de lymfevaten samenkomen, kun je zien als onze zuiveringsstations.  Een belangrijk ‘orgaan’ dus om gezond te houden!

Kleefkruid is ‘hét lymfeklier kruid’; het helpt het lymfestelsel te reinigen, bijvoorbeeld bij opgezwollen lymfeklieren, amandelontsteking, (droge) eczeem, psoriasis, wondjes, huidontstekingen en het helpt de lever en nieren om gifstoffen via onze urine af te voeren.

Kleefkruid werkt preventief als schoonmaker in het lichaam en is ook na het gebruik van (reguliere) medicijnen goed inzetbaar als opruimer van allerlei ongewenste restanten. Men gebruikt voor de verschillende toepassingen het sap, het blad, pakkingen van het blad op de huid, en zalf (traditioneel

gemaakt met roomboter en lanoline).

Eetbaar en gezond

Maar, net als veel andere ‘on’kruiden, is ook Kleefkruid een heel bijzondere.

Allereerst is het goed eetbaar in bijvoorbeeld salades of als groente, en te gebruiken als thee. De hele plant is eetbaar, maar vooral de jonge blaadjes zijn lekker door de soep, door de rijst of bij de vis. Pluk de blaadjes voordat er zaadjes aan de plant komen. Als je kleefkruid even blancheert is het ‘kleverige’ er van af. Net zoals andere voorjaarskruiden bevat het veel vitaminen en mineralen. Kleefkruid heeft een kenmerkende smaak, tussen zoet en kruidig in, die veel mensen goed bevalt.

Wist je trouwens dat Kleefkruid melk stremmende eigenschappen heeft? Het werd vroeger wel gebruikt als plantaardige stremmer om kaas mee te maken. Ook wordt genoemd dat men vroeger proppen van Kleefkruid gebruikten om vloeistoffen te reinigen van onzuiverheden.